Vì sao người ta lại ngoại tình?

Không ít độc giả từng chia sẻ với tôi những vấn đề họ gặp trong mối quan hệ của mình: sự đau khổ, cô đơn, sự dối trá và những trái tim tan vỡ. Họ đều kết thúc với mẫu câu hỏi “Vì sao người ấy lại làm vậy với mình?” hay “Vì sao họ không chịu thay đổi?”.

Đại văn hào Nga Lev Tolstoy từng nói, mọi mối tình hạnh phúc đều giống nhau, nhưng mỗi mối tình bất hạnh lại khác biệt theo cách của riêng nó. Tôi đồng tình với quan điểm này. Nhưng với những câu hỏi về sự chung thủy, tôi nghĩ chúng khá đơn giản và dễ dàng trả lời.

Thực tế thì không chung thủy là hiện tượng phổ biến ở cả nam lẫn nữ. Nhiều khảo sát ước tính hơn ¼ các cuộc hôn nhân đều gặp vấn đề ngoại tình ở một thời điểm nào đó. Và con số đó mới chỉ tính những người thú nhận hoặc bị phát hiện đã từng “vụng trộm”.

Và khi nhắc đến ngoại tình thì rất ít người có thể suy nghĩ về nó một cách logic. Họ hoặc sẽ nổi điên và ném đồ lung tung, hoặc buồn và tổn thương đến mức không nhận ra một loạt “red flag” đã tồn tại trước đó rất lâu.

Vì vậy trong bài viết này, tôi sẽ cố gắng phân tích thuật toán đứng sau vấn đề ngoại tình. Nghe “thuật toán” không lãng mạn hay gợi cảm tí nào, nhưng đó là phương pháp giúp ta nhìn nhận vấn đề này một cách logic nhất có thể.

Thuật toán của việc ngoại tình

Hiểu một cách đơn giản, thì khi nhu cầu tự thỏa mãn của một người lớn hơn sự thân mật họ dành cho đối phương, thì họ sẽ muốn ngoại tình. Cụ thể là thế này:

• Con người ai cũng có nhu cầu thỏa mãn bản thân rất lớn. Ai cũng muốn ăn ngon, mặc đẹp, làm ít hưởng nhiều, xem phim khiêu dâm và quan hệ tình dục.
• Chúng ta cũng muốn gần gũi với người khác, chia sẻ cuộc sống của mình với họ và được họ yêu thương.
• Không may là hai nhu cầu này thường mâu thuẫn với nhau. Muốn được người khác yêu thương thì bạn phải kiềm chế nhu cầu tự thỏa mãn. Và ngược lại, muốn bản thân thỏa mãn hơn thì bạn phải hy sinh nhu cầu thân mật và được yêu thương.
• Như vậy, nếu một người coi trọng sự thỏa mãn bản thân (chẳng hạn nhu cầu tình dục) hơn tình cảm họ có được trong mối quan hệ, họ sẽ ngoại tình. Còn nếu họ coi trọng tình cảm, họ sẽ tìm cách kiềm chế ham muốn thỏa mãn để giữ lòng chung thủy.
• Bạn có thể tưởng tượng nó giống như cán cân. Một đầu là sự thỏa mãn, đầu kia là sự thân mật. Nếu đầu thỏa mãn nặng hơn đầu thân mật, ngoại tình sẽ xảy ra.

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến ngoại tình. Một là người ta nông cạn và ích kỷ, vì vậy cần được thỏa mãn liên tục. Hai là mối quan hệ giữa họ và người ấy lạnh dần, hoặc ngay từ đầu nó đã không đủ thân mật. Tôi sẽ phân tích hai lý do này riêng biệt:

Lý do thứ nhất: Nhu cầu tự thỏa mãn quá lớn

Đối với tôi, định nghĩa của sự trưởng thành là khả năng trì hoãn sự thỏa mãn tức thời để hướng tới những mục tiêu dài hạn quan trọng hơn. Chẳng hạn bạn nghiện bánh chocolate, nhưng bạn biết kiềm chế không ăn nó mỗi sáng. Bởi nếu làm vậy thì 30 tuổi là bạn sẽ bị nhồi máu cơ tim. Chiếc bánh mang lại cho bạn sự thỏa mãn, nhưng sức khỏe của bạn mới là mục tiêu lâu dài.

Ngoại tình cũng tương tự như vậy. Bạn rất muốn quan hệ tình dục nhưng người ấy lại không thể ở bên bạn lúc này, vậy là bạn quyết định “làm chuyện ấy” với một người lạ. Cảm giác ấy thật tuyệt vời, nhưng một người trưởng thành sẽ biết kìm nén nó lại để giữ gìn mối quan hệ với người thương mà họ sẽ gắn bó lâu dài.

Những người ngoại tình vì nhu cầu tự thỏa mãn cũng chia làm 2 kiểu: Người cần bù đắp và người có quyền lực.

Người có quyền lực thì quá dễ hiểu rồi – họ có quyền lực cao hơn đa số người xung quanh. Chẳng ai dám nói “không” với ham muốn của họ, và họ cũng không phải đối mặt với hậu quả hữu hình nào cho những gì mình làm.

Nhưng họ không cứ là những người có quyền cao chức trọng trong xã hội. Đó có thể là người được trao toàn quyền trong một mối quan hệ. Và khi họ mắc lỗi, thì đối phương cũng không cho họ thấy là họ phải trả giá cho việc làm của mình. Hay nói cách khác, bạn có thể vô tình tạo điều kiện cho người ấy ngoại tình. Tôi sẽ phân tích điều này rõ hơn ở lý do tiếp theo.

Lý do thứ hai: Mối quan hệ thiếu đi sự thân mật thực sự

Sau đây là một triết lý khá đơn giản: Khả năng ngoại tình trong một mối quan hệ tỉ lệ thuận với độ đau khổ của mối quan hệ đó. Vấn đề nằm ở chỗ, nhiều người không nhận ra mối quan hệ của họ đang đi vào bế tắc.

Chẳng hạn họ lớn lên trong những gia đình mất chức năng, hoặc đã trải qua những mối tình đầy bất hạnh khác. Vì vậy nên họ vô thức “bình thường hóa” những dấu hiệu bế tắc trong tình yêu. Và rồi họ shock nặng khi phát hiện bị đối phương “cắm sừng”, vì họ không hiểu mọi thứ đi chệch hướng ở đâu.